W niedziele 18 MAJA 2025 odbędzie się inauguracja pontyfikatu papieża Leona XIV. Choć dziś zrezygnowano z tiary i królewskiego przepychu, pozostały symbole tj. pierścień, paliusz i modlitwa, przypominające o duchowej ciągłości urzędu Biskupa Rzymu. Jak kiedyś wyglądała inauguracja na tron Piotrowy?
Uroczysta Msza św. na placu św. Piotra, którą sprawuje sam papież, wygłaszając homilię, jest oficjalną ceremonią otwarcia pontyfikatu z udziałem zaproszonych gości, w tym głów państw. Dla wiernych jest wspólną modlitwą i dziękczynieniem Bogu za to, że prowadzi swój Kościół i dba o powołanie jego pasterzy. Pontyfikalna Msza św. to celebracja uproszczona w stosunku do dawnego rytuału, którym była koronacja papieża, czyli uroczysty akt inauguracji, podczas której nakładano na jego głowę tiarę (potrójną koronę papieską). Pierwsza potwierdzona koronacja papieska odbyła się w 858 roku za papieża Mikołaja I, a ostatnia w 1963 roku za papieża Pawła VI. Ostatecznie koronacja papieska została zniesiona konstytucją apostolską „Universi Dominici gregis” 1996 r.
Przebieg obrzędu koronacji
Sam obrzęd zaczynał się uroczystą procesją. Papież wychodził niesiony w lektyce, przez Spiżową Bramę. Procesja kierowała się ku Drzwiom Wielkim, które były otwarte na oścież w Bazylice Świętego Piotra i podążała w kierunku Konfesji Świętego Piotra.
Po dojściu do Ołtarza Wielkiego rozpoczynała się uroczysta Msza Święta, podczas której nie było kazania. Po odśpiewaniu Ewangelii po grecku następowało uroczyste wyznanie wiary, czyli Credo. Ponadto papież jako celebrans, nie spożywał przy ołtarzu Komunii Świętej, tylko odchodził na tron, a kardynał (sprawujący rolę diakona) brał konsekrowaną Hostię i Kielich, zanosząc papieżowi do tronu, papież spożywał Komunię Świętą.
Po Mszy, następowała procesja na Balkon Wielki Bazyliki św. Piotra, gdzie dopełniał się akt koronacyjny. Kardynał protodiakon wkładał koronę papieżowi na głowę, a chór wykonywał wtedy utwór przeznaczony wyłącznie na tę okazję: „Corona aurea super caput eius”. Następnie papież udzielał błogosławieństwa Urbi et Orbi. Cała uroczystość trwała do trzech godzin, mimo braku kazania.
Tiara papieska
W trakcie III sesji Drugiego Soboru Watykańskiego biskupi dyskutowali o ubogich. Niektórzy kardynałowie mówili o potrzebie zwrócenia się ku ewangelizacyjnej zasadzie ubóstwa. To skłoniło Pawła VI do refleksji, której owocem była decyzja o sprzedaży papieskiej tiary na cele charytatywne. Została ona wręczona Amerykanom jako dowód wdzięczności dla ich hojnej i wieloletniej pomocy na rzecz ubogich, zwłaszcza w postaci żywności, leków i ubrań. Wartość tej pomocy szacowano wtedy na około 1,3 mld dol. Papieska tiara znajduje się w Bazylice Niepokalanego Poczęcia w Waszyngtonie, gdzie można oglądać ją do dzisiaj.
Z koronacji papieskiej zrezygnowano głównie ze względu na zmieniające się czasy i zwyczaje. W epoce absolutyzmu nie dziwił nikogo obyczaj podawania pantofla do pocałowania. Dziś nawet lektyka nie jest w użyciu. Uproszczenie ceremonii ma też pokazywać ducha pokory i służby, który powinien cechować posługę papieża. Od czasów Jana Pawła I zrezygnowano z tiary i koronacji na rzecz skromniejszej inauguracji pontyfikatu.
Inauguracja pontyfikatu to aktualny sposób, w jaki nowy papież rozpoczyna swoje rządzenie Kościołem. Historyk prof. Marek Kornat tłumaczy, że z elementów dawnej koronacji, zachowano tylko trzy elementy. Uroczyste nałożenie pierścienia Rybaka, założenie paliusza i litanię do Wszystkich Świętych w czasie składania przez kardynałów hołdu zwanego homagium
Dzieciństwo i młodość spędził z rodziną, uczęszczając najpierw do Niższego Seminarium Ojców Augustianów, a następnie do Villanova University w Pensylwanii, gdzie w 1977 r. uzyskał licencjat z matematyki i podjął studia filozoficzne. 1 września tego samego roku rozpoczął nowicjat w Zakonie Augustianów w Saint Louis, w prowincji Matki Boskiej Dobrej Rady w Chicago, a 2 września 1978 r. złożył pierwszą profesję zakonną. Śluby wieczyste złożył natomiast 29 sierpnia 1981 r.
Studia teologiczne kontynuował w Catholic Theological Union w Chicago, wieńcząc je uzyskaniem dyplomu. W wieku 27 lat został wysłany przez przełożonych do Rzymu na studia z prawa kanonicznego na Papieskim Uniwersytecie Świętego Tomasza z Akwinu (Angelicum). W tym czasie, 19 czerwca 1982 r. przyjął święcenia kapłańskie w kolegium augustiańskim Santa Monica z rąk abpa Jeana Jadota, ówczesnego pro-przewodniczącego Papieskiej Rady ds. Niechrześcijan (obecnej Dykasterii ds. Dialogu Międzyreligijnego).
Prevost uzyskał licencjat kanoniczny w 1984 r., a rok później, w ramach prac nad doktoratem, został wysłany na misję augustiańską w Chulucanas, w Piurze, w Peru (w latach 1985–1986). W 1987 r. obronił rozprawę doktorską na temat: „Rola przeora lokalnego w Zakonie Świętego Augustyna” i został mianowany dyrektorem ds. powołań oraz misji prowincji Matki Dobrej Rady w Olympia Fields w stanie Illinois (USA).
W następnym roku trafił na misję do Trujillo, również w Peru, jako dyrektor wspólnego programu formacyjnego dla kandydatów augustiańskich z wikariatów Chulucanas, Iquitos i Apurímac. Na przestrzeni 11 lat pełnił funkcje przeora wspólnoty (w latach 1988–1992), odpowiedzialnego za formację (w latach 1988–1998) i wychowawcy w seminarium (w latach 1992–1998). Posługiwał także w archidiecezji Trujillo, jako wikariusz sądowy (w latach 1989–1998) a także był wykładowcą prawa kanonicznego, patrystyki i teologii moralnej w Wyższym Seminarium Duchownym San Carlos y San Marcelo. Równocześnie powierzono mu duszpasterską opiekę nad wspólnotą Nuestra Señora Madre de la Iglesia, która została następnie przekształcona w parafię pod wezwaniem św. Rity (posługiwał tam w latach 1988–1999) i która znajduje się na ubogim przedmieściu Trujillo. O. Prevost pełnił również funkcję administratora parafii Nuestra Señora de Monserrat (w latach 1992–1999).
W 1999 r. został wybrany prowincjałem prowincji augustiańskiej „Matki Dobrej Rady” w Chicago, a dwa i pół roku później, podczas Kapituły Generalnej Zakonu Świętego Augustyna, współbracia powierzyli mu misję przeora generalnego, którą kontynuował także w drugiej kadencji, po kapitule z 2007 r.
W październiku 2013 r. wrócił do rodzimej prowincji w Chicago i został odpowiedzialny za formację w klasztorze św. Augustyna, a także radnym i wikariuszem prowincjalnym. Funkcje te pełnił do chwili, gdy Papież Franciszek mianował go 3 listopada 2014 r. administratorem apostolskim peruwiańskiej diecezji Chiclayo, mianując go biskupem i przydzielając mu stolicę tytularną Sufar. 7 listopada objął diecezję. Nieco ponad miesiąc później, 12 grudnia w uroczystość Matki Bożej z Guadalupe, nuncjusz apostolski w Peru abp James Patrick Green, udzielił mu święceń biskupich.
Jego zawołaniem biskupim są słowa „In Illo uno unum” – słowa św. Augustyna z Objaśnień do Psalmu 127, podkreślające, że „chociaż my, chrześcijanie, jesteśmy liczni, w Chrystusie stanowimy jedno”.
26 września 2015 r. papież Frnciszek mianował go biskupem Chiclayo, a w marcu 2018 r. został wybrany drugim wiceprzewodniczącym Konferencji Episkopatu Peru, w której należał również do Rady Gospodarczej oraz był przewodniczącym Komisji ds. Kultury i Edukacji.
13 lipca 2019 r. Franciszek mianował go członkiem Kongregacji ds. Duchowieństwa, a rok później także członkiem Kongregacji ds. Biskupów (21 listopada 2019 r.) W międzyczasie, 15 kwietnia 2020 r., został on administratorem apostolskim diecezji Callao w Peru.
30 stycznia 2023 r. papież mianował go prefektem Dykasterii ds. Biskupów i przewodniczącym Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej, podnosząc go do godności arcybiskupa. Na konsystorzu 30 września tego samego roku kreował go kardynałem, z kościołem tytularnym św. Moniki, należącym do rzymskiej diakonii pod wezwaniem tej samej świętej. Kard. Prevost objął ją 28 stycznia 2024 r. i jako prefekt dykasterii uczestniczył w ostatnich podróżach apostolskich papieża Franciszka oraz w pierwszej i drugiej sesji XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów o synodalności, odbywających się w Rzymie odpowiednio w dniach 4–29 października 2023 r. oraz 2–27 października 2024 r. Jako przeor generalny augustianów i przedstawiciel Unii Przełożonych Generalnych (USG) miał już bowiem doświadczenie prac synodalnych.
Następnie, 4 października 2023 r., Franciszek mianował go członkiem Dykasterii ds. Ewangelizacji (Sekcji do spraw Pierwszej Ewangelizacji i Nowych Kościołów Partykularnych), Dykasterii Nauki Wiary, Dykasterii ds. Kościołów Wschodnich, Dykasterii ds. Duchowieństwa, Dykasterii ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, Dykasterii ds. Kultury i Edukacji, Dykasterii ds. Tekstów Legislacyjnych, a także Papieskiej Komisji ds. Państwa Watykańskiego.
6 lutego bieżącego roku papież włączył go do grona kardynałów biskupów, przyznając mu diecezję Albano.
3 marca, w czasie ostatniego pobytu papieża Franciszka w rzymskiej Poliklinice Gemelli, kard. Prevost przewodniczył na Placu św. Piotra modlitwie różańcowej, sprawowanej w intencji powrotu do zdrowia Ojca Świętego.